Św. Piotr i św. Paweł w ikonografii

Św. Piotr i św. Paweł, ikona grecka, XIII w.

Dzisiaj uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła - dwóch filarów Kościoła, dwóch niezwykłych ludzi, dwóch uczniów Jezusa, którzy spotkali Go na drodze swojego życia.

W ikonografii pojawiają się razem lub osobno.

Św. Piotr, VI w., Synaj

 Św. Paweł, fragment mozaiki z kościoła Zbawiciela na Chorze, Stambuł

Przy tej okazji warto wspomnieć, iż każda ikona jest Chrystocentryczna. Każda. Również ta, na której postać Zbawiciela nie pojawia się. Pamiętając o tym, że ikona przedstawia świat przemieniony, przebóstwiony, a więc nie ten, który określa się jako ziemski, z powodzeniem można przyjąć, iż wizerunek świętego "mówi" sobą o obecności Boga.

Nie byłoby bowiem niczyjej świętości bez Boga. Świętym nie jest się na ziemi, tutaj jedynie się do świętości dąży. Kiedy mówimy o świętości jakiejś osoby, mówimy tym samym o jej obecności w rzeczywistości nieba, o jej trwaniu w obecności Boga.

Tekst: Basia Smal
Fot. 1 za: piotr-i-pawel.blogspot.com
Fot. 2 za: pl.wikipedia.org
Fot. 3: Basia Smal

Inspiracje - wystawa ikon Studium Chrześcijańskiego Wschodu

Studium Chrześcijańskiego Wschodu w Warszawie na Służewie wystawiło prace prowadzących i uczniów warsztatów pisania ikon.

Kliknij: Studium Chrześcijańskiego Wschodu - wystawa 2017 

Fot.: Ania Żurawska

Wernisaż wystawy ikon na Bemowie

24 czerwca, w uroczystość św. Jana Chrzciciela, wspólnota Drogi do Piękna świętowała zakończenie kolejnego roku pracy.

O godzinie 18, w kościele MB Królowej Aniołów na warszawskim Bemowie, rozpoczęła się Msza św. dziękczynna, a po niej w Galerii Anielskiej nastąpił obrzęd poświęcenia i okadzenia ikon, którego dokonał dyrektor Ośrodka Wychowawczo-Profilaktycznego "Michael" ksiądz Marek Posełkiewicz. Następnie życzył wszystkim piszącym ikony nieustannego wzrastania dzięki otrzymanemu darowi.

Słowa podziękowania prowadzącym i uczestnikom warsztatów pisania ikon oraz życzenia wszelkiego dobra złożyła także założycielka bemowskiej wspólnoty ikonograficznej Małgorzata Kawęcka.

Teodora Bozhikova i Marcin Petrus, instruktorzy prowadzący w tym roku warsztaty, dołączyli się do podziękowań i gratulacji, a następnie rozdali uczestnikom warsztatów pamiątkowe dyplomy.

A potem zaczęła się uczta dla ducha, czyli spotkanie licznie zgromadzonych w Galerii Anielskiej osób z wystawionymi ikonami.

Całość zakończyła zaś uczta dla ciała, czyli poczęstunek przygotowany przez uczestników warsztatów.

Dziękujemy dobremu Bogu za dar kolejnego roku pracy przy tworzeniu ikon.

Dziękujemy prowadzącym za trud dzielenia się wiedzą, za wsparcie i wszelką pomoc.

Dziękujemy wszystkim uczestnikom warsztatów za wysiłek tworzenia.

Nie nam, Panie, nie nam, lecz Twemu imieniu daj chwałę za Twoją łaskawość i wierność (Ps 115,1)

Zapraszamy do galerii zdjęć:
część 1
część 2

Tekst: Basia Smal

Fot.: Ania Żurawska

Wystawa ikon

Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa

Chrystus Pantokrator, Synaj, VI w.

Ja jestem chlebem żywym, który zstąpił z nieba. Jeśli kto spożywa ten chleb, będzie żył na wieki. Chlebem, który ja dam, jest moje ciało za życie świata. (J 6, 51)

Czcząc dzisiaj Pana w Najświętszym Sakramencie, przywołajmy Jego pierwszy znany wizerunek, czyli ikonę Chrystusa Synajskiego.

To przepiękne przedstawienie, malowane enkaustyką (technika malarska, w której spoiwem pigmentów jest roztopiony pszczeli wosk), przechowywane jest w greckokatolickim klasztorze św. Katarzyny na Synaju. Ikona pochodzi z VI wieku i przykuwa uwagę słodyczą oblicza Zbawiciela.

Tego rodzaju przedstawienie znane jest pod mianem Chrystus Pantokrator (Wszechwładca). Cechą charakterystyczną jest ujęcie frontalne postaci, gest błogosławieństwa wykonywany prawą dłonią oraz trzymana w drugiej ręce księga praw.

Zwróćmy także uwagę na złocisty pas spływający z prawego ramienia Chrystusa. To tzw. pas kapłański.

W nimb otaczający głowę Jezusa wpisany jest krzyż. Tego rodzaju nimb zastrzeżony jest tylko i wyłącznie dla wizerunków Zbawiciela.

Tekst: Basia Smal
Fot. za: zycie-duchowe.pl

Wystawa ikon - zaproszenie

Pracownia Ikon "Droga do Piękna" oraz Galeria Anielska mają zaszczyt zaprosić na wystawę ikon, które powstały na zajęciach warsztatowych w 2016/2017 roku.

Wernisaż wystawy odbędzie się 24.06.2017 r. w Galerii Anielskiej Ośrodka Wychowawczo - Profilaktycznego "Michael" ul. Ks. Bronisława Markiewicza 1 po Mszy św. o godzinie 18, podczas której nasze ikony zostaną poświęcone.

Zapraszamy również na poczęstunek.

Wszystkich miłośników ikon i przyjaciół naszej pracowni bardzo serdecznie zapraszamy!

Uroczystość Najświętszej Trójcy

Trójca Święta, Andriej Rublow, XV w.

Łaska Pana Jezusa Chrystusa, miłość Boga i dar jedności w Duchu Świętym niech będą z wami wszystkimi! 

(2 Kor. 13, 13)

Dzisiaj uroczystość Trójcy Świętej. Stąd też na początku wpisu pojawiła się jedna z najbardziej znanych ikon - Trójca Święta autorstwa Andrieja Rublowa.

Ikona ta wspomina zdarzenie, o którym opowiada Księga Rodzaju: "Pan ukazał się Abrahamowi pod dębami Mamre, gdy ten siedział u wejścia do namiotu w najgorętszej porze dnia. Abraham spojrzawszy dostrzegł trzech ludzi naprzeciw siebie. Ujrzawszy ich podążył od wejścia do namiotu na ich spotkanie. A oddawszy im pokłon do ziemi, rzekł: O Panie, jeśli darzysz mnie życzliwością, racz nie omijać Twego sługi!" (Rdz 18, 1-3).

Zdarzenie to zostało zapamiętane jako Gościnność Abrahama. Stąd też podobne przedstawienia często noszą właśnie to miano.
Interpretacja teologiczna tego fragmentu Pisma Świętego nie jest łatwa, nie naszym zadaniem jest, by ją dziś przytaczać. W ikonografii przyjęte jest, iż właśnie wizerunek trzech aniołów zasiadających za stołem obrazuje niepojętą dla ludzkiego rozumu tajemnicę Trójcy Świętej.

Pamiętajmy też, że kontemplując jakąkolwiek ikonę, nie oddajemy czci widzianemu przedstawieniu, lecz świętemu, który ów wizerunek obrazuje.

Tekst: Basia Smal

Fot. za: deon.pl

Święto ku czci Jezusa Chrystusa Najwyższego i Wiecznego Kapłana

Ikona Krzyża Jezusa Chrystusa Kapłana

Następnie powiedział: Oto idę, abym spełniał wolę Twoją. Usuwa jedną [ofiarę], aby ustanowić inną. Na mocy tej woli uświęceni jesteśmy przez ofiarę ciała Jezusa Chrystusa raz na zawsze. (Hbr 10, 9-10)

Dzisiaj prezentujemy niezwykłą ikonę, dość rzadko spotykaną, niemal nieznaną, lecz pełną wyrazu. Oprócz mocnego przekazu teologicznego (krzyż Chrystusa jest niepojętym wydarzeniem, bowiem wówczas ten sam Człowiek stał się zarówno Kapłanem składającym Bogu ofiarę, jak też samą Ofiarą) równie mocno daje wyraz temu, iż żadna ikona nie jest ilustracją rzeczywistości, ale tylko i wyłącznie opowieścią o Bogu poprzez opowieść o życiu świętych.

Na bardzo dawnych przedstawieniach Jezusa na krzyżu ukazywano Go w długiej, białej szacie i takie ikony czasem można jeszcze spotkać.

Tekst: Basia Smal

Fot. za: forum.drogaikony.org.pl

Święto Maryi Matki Kościoła

Zstąpienie Ducha Świętego, ikona współczesna 

Wszyscy oni trwali jednomyślnie na modlitwie razem z niewiastami, Maryją, Matką Jezusa, i braćmi Jego. (Dz 1, 14)

Z uroczystością Zesłania Ducha Świętego wiąże się święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła, która, jak wspominają Dzieje Apostolskie, trwała wraz z uczniami Jezusa "jednomyślnie na modlitwie". Ten czas oczekiwania to czas rodzenia się Kościoła, którego przedstawicielowi, św. Janowi, Chrystus przykazał z krzyża: "Oto Matka twoja" (J 19, 27a).

Ikona Pięćdziesiątnicy czasem zamieszcza postać Matki Bożej siedzącej pospołu z Apostołami w Wieczerniku. Ona, napełniona Duchem Świętym znacznie wcześniej (por. Łk 1, 35a - Anioł Jej odpowiedział: "Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię") nie musiała oczekiwać Jego przyjścia. Stąd też na wielu ikonach Zstąpienia Ducha Świętego autorzy Jej postaci nie umieszczają. Niemniej Jej obecność wśród społeczności rodzącego się Kościoła jest bezsporna, o czym mówi cytowany już wcześniej fragment Dziejów Apostolskich (ułożenie dłoni Matki Bożej na ikonie powyżej to gest symbolizujący modlitwę).

Tekst: Basia Smal

Fot. za: catedral.iglesiaortodoxa.org.mx

Uroczystość Zesłania Ducha Świętego

Ikona Zstąpienia Ducha Świętego

Kiedy nadszedł wreszcie dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu. Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wichru i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też języki jakby z ognia, które się rozdzieliły i na każdym z nich spoczął jeden. (Dz 2, 1-3)

Uroczystość Zesłania Ducha Świętego, zwana też Pięćdziesiątnicą (przypadała 50 dni po żydowskim święcie Paschy, a dla chrześcijan - po święcie Zmartwychwstania Chrystusa), upamiętniona jest piękną, pełną symboli ikoną.

Zaciekawia i intryguje na niej postać starca w koronie, który wyłania się z mroku, niosąc w dłoniach tkaninę z dwunastoma zwojami. Mówi się, iż to król Dawid, który nie doczekał tego niezwykłego wydarzenia, i który jest symbolem wszystkich oczekujących Ducha Bożego, a zwoje to znak przepowiadania Ewangelii przez Dwunastu Apostołów, ukazanych w górnej części ikony, siedzących półkolem (pośród nich jest także Paweł Apostoł, w rzeczywistości nieobecny w trakcie tego zdarzenia, lecz tu jego postać oznacza pełnię Kościoła, w którego tworzeniu odegrał znaczącą rolę). Pomiędzy nimi znajduje się puste miejsce. To symbol oczekiwania na przyjście Pana - miejsce, które On zajmie.

Tekst: Basia Smal

Fot. za: cerkiew.szczecin.pl

Biblioteczka Pracowni Ikon Droga do Piękna

Rozpoczynamy działalność Biblioteczki Pracowni Ikon Droga do Piękna, która ma wspierać warsztatowiczów w zdobywaniu wiedzy na temat ikonopisarstwa i teologii ikony.

Serdecznie zapraszamy do korzystania ze zbiorów.

Księgozbiór jest mały, ale bardzo fachowy. Składa się z trzech działów: podręcznego, który służyć ma na zajęciach oraz ogólnego i teologicznego, które można wypożyczać.

Na tablicy informacyjnej znajdzie się Informator Biblioteczki i zamieścimy katalog szczegółowy, a informacje o nowych książkach będą się pojawiały na blogu.

Wypożyczenia prowadzi Hanna Charzyńska oraz Agnieszka Wierzbicka w poniedziałki i wtorki od 17.30 do 18.30.

Serdecznie zapraszamy!

Tekst: Hanna Charzyńska