Ikony maryjne - Orędowniczka

Bogurodzica, A. Rublow, XV w.

(Fot. za: iwok.bloog.pl)

Matka Boża Orędowniczka to ikona, która wyodrębniła się z przedstawienia zwanego Deesis. Na środku tego przedstawienia widnieje postać Chrystusa Pantokratora. Po Jego prawej stronie stoi Matka Boża (por. Ps 45, 10), po lewej - Jan Chrzciciel i jest to tzw. małe Deesis. W rozbudowanym przedstawieniu, tzw. wielkim Deesis, po obu stronach Chrystusa za Maryją i Janem Chrzcicielem znajdują się archaniołowie, apostołowie i inni święci.

Maryja Orędowniczka ukazana jest w pół- lub całej postaci. Zwrócona lekko bokiem ma pochyloną głowę, a oba ramiona - zgięte w łokciach i z otwartymi dłońmi - kieruje w jedną stronę. To gest interpretowany jako gest modlitwy wstawienniczej, modlitwy prośby w czyjejś intencji (deesis z greckiego oznacza błaganie, orędownictwo).

Wierzchnia szata Maryi (maforion - welon, osłaniający postać do kolan) ma kolor purpury, spodnia - błękitu. Oba kolory mogą mieć różną głębię i nasycenie. Maforion nad czołem i na obu ramionach zdobią trzy gwiazdy - symbole dziewictwa Matki Bożej.

Tekst: Basia Smal

Bibliografia:

Ikony. Fakty i legendy, K. Onasch, A.Schnieper, Wyd. Arkady
Ikona. Okno ku wieczności, M. Quenot, Wyd. Orthdruk
Ikony, L. Ristujczina, Wyd. Dragon